‘Bij alles vragen we ons af: is het eerlijk voor iedereen?’

“Het pensioen is duurder geworden door de lage rente. Daarom nemen we maatregelen. We moeten ervoor zorgen dat straks iedereen het pensioen krijgt waar hij of zij recht op heeft. We delen de lusten en lasten met elkaar. Het is essentieel dat dat eerlijk gebeurt.” Daar is het bestuur dagelijks mee bezig, zo legt Henk Wuijten uit.

Waardoor is pensioen op dit moment zo duur?

“Dat komt door de lage rente. We kijken hoeveel geld we straks nodig hebben om het pensioen te kunnen uitbetalen dat iemand nu opbouwt. Dan heb je het over tientallen jaren vooruit kijken. Niemand kan de toekomst voorspellen, dus we maken gebruik van voorgeschreven regels en cijfers om dat zo goed mogelijk in te schatten.”

“Je kijkt naar drie dingen. Ten eerste naar hoe lang mensen gemiddeld naar verwachting leven (dus hoe lang we gemiddeld mensen hun pensioen betalen). Ten tweede naar hoe vol de pensioenpot dán moet zijn. Ten derde naar hoeveel je daarvoor nú moet inleggen. En daarbij speelt de rente een belangrijke rol. Als de rente laag is, heb je nu meer geld nodig om straks op de juiste hoeveelheid geld uit te komen om het toegezegde pensioen te kunnen betalen. De rente is nu extreem laag.”

Moeten we dan niet gewoon meer verdienen met beleggen?

“We hebben de afgelopen jaren gemiddeld goede opbrengsten gehad met beleggen. Een rente van 0% maakt het pensioen zo duur dat het met extra rendement niet bij te halen is.”

Moet daarom de premie omhoog?

“Ja, want we krijgen niet genoeg premie binnen om de jaarlijks nieuwe opbouw van het pensioen te kunnen betalen. Dat moet ons fonds in de gaten houden: wij rekenen uit hoeveel premie we nodig hebben. Werknemers en werkgevers betalen samen de premie: werkgevers 2/3 en werknemers 1/3. Als we meer premie nodig hebben, maken vertegenwoordigers van werknemers (vakbonden) en werkgevers hierover nieuwe afspraken. Zij hebben ons fonds gevraagd om de pensioenregeling uit te voeren.”

En wat als de premie niet omhoog was gegaan?

“Als we te weinig premie ontvangen teren we in op ons vermogen. Dat is niet eerlijk. Ons vermogen is niet alleen van de werknemers; dat is van iederéén. Wij zijn er voor de pensioenen van werknemers, maar wij hebben ook een verantwoordelijkheid voor de mensen die in het verleden pensioen bij ons hebben opgebouwd (en dat na hun vertrek hebben laten staan) én voor de mensen die nu een pensioen van ons ontvangen.”

“Gepensioneerden zien dat vermogen graag groot blijven. Dan hebben ze meer kans op een jaarlijkse verhoging van hun pensioen en minder kans dat we de pensioenen moeten verlagen. Voor (oud-) werknemers is dat ook belangrijk, maar zij voelen dat pas later in hun portemonnee.”

“Dus als we niet genoeg premie ontvangen om de kosten te dekken, moeten we werknemers (veel) minder pensioen voor dat geld gaan toezeggen. Nu is een combinatie afgesproken: meer pensioenpremie en iets minder pensioenopbouw. Het effect op het pensioen van de werknemer is daardoor minder groot dan zonder een premieverhoging.”

Een paar tientjes pensioen minder per jaar, is dat erg?

“Ja! Dat is zeker erg. Het gaat hier om geld en inkomen van iemand anders. Daar kun je niet lichtvaardig over zijn. Ons fonds is de schatbewaarder van het geld van onze deelnemers. Zij (en hun werkgever) moeten ervoor betalen, wij moeten het goed beheren. Bovendien: het gaat om enkele tientjes per jaar, jaar op jaar. Als je nog ver van je pensioen afstaat daalt het eindpensioen. Dan moeten mensen langer werken voor hetzelfde pensioen. En in onze branche vinden we het juist belangrijk dat mensen zelf kunnen kiezen wanneer ze stoppen met werken.”

Hoe zit het met pensioen dat al is opgebouwd? Gaat dat ook omlaag?

“De wijzigingen per 1 januari gaan over het pensioen dat vanaf nu wordt opgebouwd. Het wordt nog spannend wat we moeten doen met het pensioen dat al is opgebouwd of aan gepensioneerden wordt uitgekeerd (we spreken Henk Wuijten in december, pensioenfonds Mitt hoeft de pensioenen niet te verlagen lees meer red.). We zitten in een bijzondere tijd. Volgens de oude regels zouden we de pensioenen veel moeten verlagen. Minister Koolmees heeft een uitzondering gemaakt. Hij heeft de regels aangepast, omdat er sprake is van bijzondere omstandigheden. Als wij van die uitzondering gebruik maken en de pensioenen niet verlagen moeten we ook uitleggen waarom wij denken dat dat een eerlijk besluit is voor alle deelnemers.”

Speelt de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel daarbij een rol?

“Wij kijken zeker vooruit. Het nieuwe pensioenstelsel gaat uiterlijk in op 1 januari 2026. Nu heeft iedereen een toezegging op een pensioen uit een collectief vermogen. Daarbij liggen de risico’s bij ons allemaal, het collectief. Straks krijgt iedereen zijn ‘eigen’ deel in dat vermogen. De risico’s liggen dan bij de deelnemer.”

“Het voordeel is dat werknemers straks hun gespaarde pensioenbedrag kunnen zien groeien. Dat groeipad zal in de periode dat je nog werkt - en pensioen opbouwt - nooit één rechte lijn zijn. Dan gaat het omhoog en dan weer wat omlaag. Die grilligheid zie je nu in de dekkingsgraad van het pensioenfonds terug. De komende tijd gaan we afspraken maken over hoe we ervoor kunnen zorgen dat die persoonlijke pensioenpot ingezet kan worden voor een stabiel goed pensioen.”

“Hoe beter wij er financieel voor staan op het moment dat we overgaan naar dit nieuwe stelsel, hoe beter we het pensioen kunnen omzetten. Dat houden we zeker voor ogen in de komende jaren als we besluiten over het eventueel verlagen of verhogen van de pensioenen. In de basis draait het om evenwichtigheid. Bij alles vragen wij ons af: is het eerlijk voor iedereen? Nu in het huidige stelsel, tijdens de overgang én straks in de nieuwe situatie.”